Mindfulness kan op veel verschillende manieren gebruikt worden. Er is zelfs de mogelijkheid om therapie te krijgen gebaseerd op mindfulness. Klinkt misschien een beetje zweverig, maar dat valt best wel mee. Het wordt ook wel Mindfulness-Based Cognitive Therapy (MBCT) genoemd.
Wat is mindfulness therapie?
Mindfulness wordt ook wel eens aandachtstraining genoemd en dat is dan ook een van de belangrijkste focuspunten van mindfulnesstherapie. Bij Mindfulness-Based Cognitive Therapy wordt je aandacht getraind zodat je in het hier-en-nu blijft. Het is een combinatie van elementen van meditatietechnieken en aspecten uit de cognitieve therapie. Bij cognitieve therapie ga je samen met de therapeut op zoek naar ‘foute’ denkgewoontes en probeer je die dan aan te passen.
Bij MBCT leer je negatieve gedachten of gevoelens te accepteren in plaats van ze te vermijden of weg te drukken en je aandacht ergens anders op te richten zodat je negatieve gedachten niet gaan heersen. Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat mindfulness therapie het risico op terugval bij mensen met terugkerende depressies met 50% vermindert na mindfulness therapie. Deze vorm van therapie wordt ook bij de GGZ gebruikt.
De technieken van Mindfulness-Based Cognitive Therapy
Bij MBCT kunnen verschillende methoden gebruikt worden. Meditatie is een voorbeeld, maar ook aandachtsgerichtheid in het dagelijks leven, zoals mindful eten. Verder kunnen ontspannings- en ademhalingsoefeningen gebruikt worden en lichaamsgerichte meditatie.
Bij lichaamsgerichte meditatie doe je een zogenaamde ‘bodyscan’. In een liggende houding ga je stap voor stap na wat je voelt in je lichaam, van je tenen tot je hoofd. Hierbij moet je proberen te voorkomen dat je gedachten afdwalen. Het is belangrijk om er rekening mee te houden dat hoewel je de technieken leert tijdens de sessies, je het meeste werk uiteindelijk in het dagelijks leven moet doen.
Voor wie is MBCT geschikt?
Mindfulness therapie is dus bedoeld om negatieve gedachten en gevoelens te herkennen en accepteren. Het kan geschikt zijn voor mensen met terugkerende of chronische depressie en/of angststoornis. Maar ook mensen met onverklaarbare lichamelijke klachten die gepaard gaan met psychische klachten. Verder kunnen mensen met ADHD of een bipolaire stoornis, twee stoornissen die vaak met cognitieve gedragstherapie behandeld worden, ook voordeel halen uit MBCT.
Deze vorm van therapie is niet geschikt voor mensen met acute psychotische of manische verschijnselen of mensen die te veel alcohol of drugs gebruiken.
Drie minuten ademruimte
De drie minuten ademruimte is een oefening die je tegen kunt komen bij mindfulness therapie. Deze oefening bestaat uit drie stappen die elk een minuut duren:
- Jezelf observeren: hoe gaat het nu met je
- Focussen op je ademhaling
- Uitbreiden van je aandacht en het ervaren van je lichaam