Ooit gehoord van probiotica? Sommigen zweren erbij, anderen vinden het kwakzalverij. Het zijn bacteriën die helpen de balans te herstellen in je darmen. Onze darmen bevatten maar liefst 100 biljoen bacteriën (!), die onder te verdelen zijn in goede en slechte bacteriën. Nu heb je beide soorten nodig, alleen moet er een goede balans tussen zitten, omdat je darmen anders volledig van slag raken. Dit kan het geval zijn als er een overschot is aan slechte bacteriën. Met probiotica neem je extra goede bacteriën in, voor het evenwicht.
Gebruik probiotica
De bekendste reden dat mensen probiotica innemen, is het herstellen van de balans in de darmen, bijvoorbeeld door het versterken van de darmflora. Dit zijn alle bacteriën samen. Ook dragen probiotica bij aan een sterker immuunsysteem en kunnen ze verstopping, obstipatie of diarree verhelpen. Het kan zijn dat je niet altijd last hebt van gevoelige darmen, maar bijvoorbeeld alleen als je naar een vreemd land op vakantie gaat. Je lichaam raakt dan van slag, doordat het niet gewend is aan ander voedsel en daarmee aan andere bacteriën.
Precieze werking
Probiotica hebben als bijzondere eigenschap dat ze levend de darmen bereiken. De meeste bacteriën worden namelijk gedood door maagzuur. Dit stelt ze in staat om acties te ondernemen, die dode bacteriën niet kunnen ondernemen. Zo verbruiken probiotica bepaalde voedingsstoffen, waardoor deze niet meer door slechte bacteriën verbruikt kunnen worden. Daarnaast zorgen goede bacteriën voor de verzuring van de darminhoud, waar slechte bacteriën minder goed tegen kunnen. In beide gevallen sterven slechte bacteriën eerder uit.
Ook versterken goede bacteriën de darmwand, helpen ze bij de vertering van vezels en zorgen ze voor genoeg vocht in de darmen. Dit is allemaal essentieel voor een goede spijsvertering. In de ideale situatie is de gehele darmwand bezet door goede bacteriën, waardoor slechte bacteriën door een tekort aan ruimte en voedsel zich niet altijd maar kunnen vermenigvuldigen. Je hebt slechte bacteriën net zo goed nodig als goede bacteriën, maar niet teveel.
Probiotica in voedsel
Melkzuur is de enige andere bacterie die niet door het zuur wordt afgebroken. Daarom wordt er vaak melkzuur in probiotica gestopt. Melkzuur wordt ook vaak als conserveringsmiddel gebruikt. Zoals de naam misschien doet vermoeden, gaat het hier echter niet om daadwerkelijke melk of lactose. Er zijn een aantal producten waar probiotica van nature in te vinden zijn, zoals zuurkool, yoghurt (beide in kleine aantallen) en enkele yoghurtdrankjes met extra goede bacteriën erin, zoals Kefir.
Probiotica in combinatie met antibiotica
Belangrijke side note is dat probiotica niet in combinatie met antibiotica ingenomen moeten worden. Door antibiotica wordt de darmflora aangetast, omdat het zowel de goede als de slechte bacteriën verwijderd. Er wordt wel eens gezegd dat probiotica in dit geval zorgt voor het behoud van de goede bacteriën, alleen kunnen probiotica vlak na de antibiotica er juist voor zorgen dat het herstel van de darmflora vertraagd wordt, aldus NRC.
Darmklachten van psychische aard
Darmklachten zijn soms van psychische aard. Dit komt omdat jouw buik sterk in verband staat met jouw emoties. Het is niet voor niets dat je kunt spreken over een ‘onderbuikgevoel’, er spreekwoordelijk vlinders door je buik kunnen vliegen en je buikpijn kunt hebben door teveel stress. De buik is een gevoelig onderdeel van het lichaam en dat maakt problemen in dat gebied lastig te achterhalen. Het zou vervolgens kunnen dat er door het nemen van de probiotica een placebo-effect ontstaat, waarbij je je brein laat denken dat de pijn vermindert en er volgens verbetering optreedt, doordat je brein voor de gek wordt gehouden.
Keerzijde
De keerzijde van probiotica is dat je van tevoren nooit zeker weet of je een overschot aan slechte bacteriën hebt of dat de oorzaak van je klachten ergens ander ligt. Extra goede bacteriën nemen kan nooit kwaad, dus het is zeker het proberen waard om hierachter te komen. Echter, soms heeft je lichaam het niet nodig en zal je geen verschil merken. Al met al is er maar één manier om hier achter te komen.